F.A.Q.

Najczęściej zadawane pytania na temat produktów Fair Trade - Sprawiedliwego Handlu

JAK ROZPOZNAĆ PRODUKTY SPRAWIEDLIWEGO HANDLU?

W celu łatwej identyfikacji produktów Sprawiedliwego Handlu, wprowadzona zostało oznaczenie znakami systemów certyfikacji Fair Trade na opakowaniach. Certyfikacja jest niezależnym potwierdzeniem iż przy wytwarzaniu danego produktu zostały zachowane standardy Fair Trade. Logotypy oraz opis poszczególnych certyfikatów możesz zobaczyć tutaj.

CZYM RÓŻNIĄ SIĘ PRODUKTY FAIR TRADE OD KONWENCJONALNYCH?

Przy wytwarzaniu i sprzedaży produktów konwencjonalnych, zazwyczaj priorytetem jest zysk. Pod presją globalnej konkurencji normą stały się całodobowa produkcja, monotonna praca oraz „uelastycznienie” warunków pracy. Ponadto silna presja na ceny wywierana przez dużych nabywców sprawia, że kwestie takie jak zagwarantowanie dobrych warunków zatrudnienia czy godziwego wynagrodzenia (a nawet ustawowej płacy minimalnej) nie są respektowane. Produkty Sprawiedliwego Handlu są wytwarzane i sprzedawane w taki sposób, aby zapewnić lepsze warunki handlowe oraz ochronę marginalizowanych producentów w krajach globalnego Południa, dzięki przestrzeganiu takich zasad jak:

• ustalenie ceny za produkty, która pokrywa koszty produkcji;
• zapewnienie godziwego dochodu zatrudnionym ludziom;
  
• wypłata premii na rozwój społeczności lokalnych;
  
• zapewnienie zdrowych i bezpiecznych warunków pracy;
  
• pomoc w budowie infrastruktury;
  
• długoterminowe, partnerskie relacje handlowe;
  
• ochrona środowiska naturalnego.
  

KTO WYTWARZA PRODUKTY SPRAWIEDLIWEGO HANDLU?

Są to drobni wytwórcy i pracownicy najemni z krajów globalnego Południa, zrzeszeni w organizacje posiadające stosowny certyfikat Sprawiedliwego Handlu. Warto podkreślić, że są to osoby, które znajdując się poza systemem Sprawiedliwego Handlu, narażone byłyby na marginalizację na globalnym rynku oraz na nieuczciwe praktyki handlowe często stosowane przez największe podmioty (takie jak np. konieczność sprzedawania swoich produktów po cenie, która nie może zapewnić godnego życia, a często nawet poniżej kosztów produkcji). Zobacz raport o nieuczciwych praktykach handlowych.

DLACZEGO SPRAWIEDLIWY HANDEL WSPIERA DROBNYCH ROLNIKÓW I WYTWÓRCÓW RĘKODZIEŁA Z KRAJÓW POŁUDNIA?

Drobni rolnicy i pracownicy najemni odgrywają kluczową rolę w produkcji żywności dla światowej populacji, której liczba nieustannie wzrasta.

• Na całym świecie żyje około 525 mln drobnych rolników. 85% z nich gospodaruje na 2 ha ziemi uprawnej lub mniej.
• Drobni rolnicy produkują aż 70% światowej żywności.
  
• 30 mln drobnych rolników wytwarza większość światowej produkcji kawy i kakao.
  
• Ponad 90% światowej produkcji kakao dostarczane jest na rynek przez ok. 5 mln drobnych rolników.
  
• 80% światowej produkcji kawy wytwarzana jest przez drobnych rolników i ich rodziny.
  

Mimo, iż drobni wytwórcy dostarczają znaczną część światowej żywności, są oni grupą szczególnie narażoną na ubóstwo:
- Ponad połowę niedożywionych ludzi na świecie stanowią drobni rolnicy i ich rodziny.
- Większość rodzin drobnych wytwórców jest nabywcami netto żywności. Oznacza to, że nie zyskują oni na wzroście światowych cen produktów rolnych, a wręcz przeciwnie – tracą na tym.

JAKA CZĘŚĆ CENY TRAFIA DO PRODUCENTA?

Zapłata za surowiec różni się w zależności od produktu – dla herbaty jest to mniej niż 10%, podczas gdy dla owoców świeżych stanowi nawet 50%. Z drugiej strony jest ona zależna od stopnia przetworzenia produktu. Przy ocenie tych kwot należy wziąć pod uwagę następujący kontekst - w Polsce 23% ceny detalicznej stanowi VAT, ok. 30-35% marże detalistów i hurtowników, a do tego dochodzą koszty produkcji (np. palenia kawy), magazynowania, transportu, marketingu (w przypadku herbaty), opłacenia znacznie droższej siły roboczej, czynszów itp. Warto sobie zdać sprawę również z tego, że farmerzy zrzeszeni w spółdzielniach certyfikowanych w ramach Fair Trade nierzadko dostają za swoje plony dwukrotnie więcej niż miejscowi rolnicy spoza spółdzielni. Organizacja Fairtrade International publikuje na swoich stronach tabele cen minimalnych zapewniających pokrycie kosztów wytworzenia poszczególnych produktów z uwzględnieniem specyfiki krajów. Tabela zawiera także wysokość premii socjalnej wypłacanej dostawcy oprócz ceny. Transakcje zawierane w ramach systemu muszą uwzględniać te dane.